१. अक्षरलिपी (दिवाळी अंक २०१९) (रुपये २००)

मला वाटतं मी अक्षरलिपीचा दिवाळी अंक आजपर्यंत विकत घेतला नव्हता. मेजेस्टीक मध्ये भर दुपारी जाऊनही ‘किल्ला’ मिळाला नाही. पण बाकी बरेच अंक होते. त्यातले काही घेता येतात का पाहू म्हणून सगळे चाळले. ह्यातला पहिलाच लेख ‘कन्नोज’ वरचा पाहून उत्सुकता वाढली. अनुक्रमणिकेत रिपोर्ताज सेक्शनही इंटरेस्टिंग वाटलं म्हणून अंक घेतला.

अनुक्रमणिकेनुसार जायचं तर पहिला विभाग कथांचा. खरं तर मला कथाविभाग फारसा आवडत नाही. तरी त्यातल्या त्यात ‘रु-ए-दाद-ए-सफर’ ह्या लांबलचक नावाची (अर्थ काय कोण जाणे!) मोनालिसा वैजयंती विश्वास ह्यांची कथा आणि ‘इनामातले दादा’ हे सुरेंद्र रावसाहेब पाटील ह्यांनी लिहिलेलं व्यक्तिचित्र दोन्ही आवडली.

पुढला भाग रिपोर्ताजचा. अगदी मन लावून वाचावा असा आहे. त्यात मनोज गडनीस अत्तराची राजधानी कन्नोजबद्दल सांगतात तर लेह-लदाख-कारगिलबद्दल अनोखी माहिती देतात ऋषीकेश पाळंदे. उसतोडणी कामगारांच्या मुलांच्या शिक्षणाची होणारी परवड आणि ती थांबवायला तळमळीने झटणार्या लोकांचं काम ह्याविषयी प्रगती बाणखेलेनी तितक्याच तळमळीने लिहिलंय. शर्मिला कलगुटकार क्षय झालेल्या बायकांच्या वाट्याला येणारे हाल आणि त्यातून उमेदीने, जिद्दीने उभ्या राहणाऱ्या बायका आपल्यासमोर उभ्या करतात. मिनाज लाटकर ह्यांचा भारतातल्या तिबेटी लोकांविषयीचा तर शर्मिष्ठा भोसलेंचा नागालेंडमधल्या बाकीच्या राज्यातून आलेल्या लोकांच्या जगण्यावरचा असे दोन्ही लेख आपल्याला विचारात पाडतात. खरं तर देशाच्या निरनिराळ्या भागातल्या दुसरीकडून येऊन स्थायिक झालेल्या लोकांचं आयुष्य हा एका दिवाळी अंकाच्या थीमचा विषय होऊ शकतो. असो. संदेश कुरतडकर ह्यांचा Gay Dating Apps  वरचा आणि मुक्ता चैतन्य ह्यांचा भारतातल्या लहान मुलांच्या वाढत्या पॉर्न साईटसच्या वापरावरचा असे दोन्ही लेख आपल्याला अंतमुर्ख आणि अवस्थ करतात. महेशकुमार मुंजाळे ह्यांचा पदरचे अनेक पदर उलगडून सांगणारा लेखही खासच.

केरळातल्या पुलीकालीवरचं सुरेख फोटोफिचर आणि बालग्राम तसंच सेवालय ह्या सामाजिक संस्थाच्या कामाची ओळख करून देणारे लेख अंक पूर्ण करतात. अंकात एकूण ११ कविता आहेत. पण कविता आणि माझं लहानपणापासून फारसं सख्य नाही त्यामुळे ह्यावर मी भाष्य करू शकत नाही J

एकुणात ह्या वर्षीचा अंक भावला. पुढल्या दिवाळीला अंकात काय आहे हे नक्कीच पाहणार.